SÖZLEŞME ŞEKİLLERİ

. Sözleşmelerde Şekil 4.1 Geçerlilik Koşulu Şekli: Yasanın öngördüğü şekildir. Bir yasa belli bir konu için belli bir yasa belirlemişse geçerlilik koşulu şeklidir. Örn; Taşınmaz malları devir sözleşmesi tapuda yapılır. Yasa öngörmese idi istediğimiz gibi yapardık. Eğer yasanın öngördüğü şekle uyulmamışsa işlem kesin geçersizdir. Kesin Geçersizlik: • İşlem hiçbir sonuç doğurmaz. • Alıcı alıcı borçlu borçlu değildir. • Yargıç ressen göz önünde bulundurur. • Verilenler her zaman geri istenebilir. Yasanın Öngördüğü Şekiller: 4.1.1 Sözlü Şekil: Ender görülür. Bütün sözleşmeler mutlaka sözlü yapıldığı için bu aslında bie şekil türü değildir. Fakat ender de olsa bazı sözleşmeler yazılı yapılamaz. Yasa evlenmede sözlü şekil aramıştır. Vasiyetname sözlü olarak yapılabilir. 4.1.2 Yazılı Şekil: Genel şekildir. Yasada sözleşmenin şekli belli değilse burada yazılı şekil kullanılır. Borç yazısının altında borçlunun imzasını taşıyan belgedir. Örn; senet, adi senet Metni kimin yazdığı ve dili önemli değildir. Yeter ki borçlu onu okusun ve anlasın. Borçlanma iradesi olması gerekir. 4.1.3 Resmi Şekil: Devletin makamı tarafından yerine getirilen sözleşmelerdir. YA da dışarıda hazırlanıp devlet önünde imzalanan -örn; noterde imzalanan sözleşmelerdir. Sulh Yargıcı da Resmi Şekil Yaptırabilir. 1. Yalnızca borçlunun imzasını onaylar. Yasaya göre resmi makam imzayı onar. Borç metni evde yazılabilir. Onama Şekli 2. Sözleşmenin baştan sona resmi makamın hazırlaması. Düzenleme Şekli Şirket ana sözleşmelerinde onama şekli, motorlu araç ve taşınmaz malların satışına ilişkin sözleşmelerde düzenleme şekli geçerlidir. BU sözleşmeler yazılı olduğu için buradaki senet resmi senettir. Bunu içeriği doğrudur. Aksini iddia eden ispatlar. 4.1.4 Tescil Şekil: Bir sicile kayıttır. Örn; mülkiyeti muhazafa kaydıyla satış sözleşmesi . Arabayı satıp devredersek bile satıcı mülkiyet haklarını üstünde bulundurmak sözleşme yapıp sicile bunu kaydetmelidir. 4.1.5 İlan (Duyuru): Bazı sözleşmelerin geçerli olabilmesi için gazete ilanı gereklidir. İki şirketin birleşmesinin geçerli olabilmesi için alacaklılar açısından bu birleşmenin ilam edilmesi gerekmektedir. 4.2 İspat Koşul Şekli: İspat için aranan şekildir. Alacağımızı ispat için senet göstermemiz gerekmektedir. Yazılı bir belge gerekir. İspatta şekil gerekir. GEÇERLİLİK KOŞUL ŞEKLİ İSPAT KOŞUL ŞEKLİ Yasanın öngördüğü şekildir. Yargılama hukuku için aranan şekildir. Şekle uyulmasa sözleşme kesin geçersizdir. Şekle uyulmaz ise ispatta güçlük çekilebilir. 4.3 Kararlaştırılmış Şekil: Sözleşme yapanlar şekli kendileri belirlerler. Kararlaştırılmış şekle uyulmamışsa sözleşme kesin geçersizdir. 4.3.1 Sözleşme Yapma Vaadi: İlerde sözleşme yapmak için tarafların birbirine söz vermesidir. Taşınmaz malların satışında çok rastlanır. Tercih Sebepleri: Taşınmaz malların satış vaadi noterde yapılır. (İşlemin kolay olması) Satış sözleşmesi için gereken koşulları o anda sağlayamayabiliriz. Güçlendirilebilir nispi haktır. 5. Sözleşmenin Yorumlanması: Bir sözleşmedeki irade açıklamasının ne anlama geldiğini bulmaktır. 1. İrade Kuramı: Kişilerin düşüncesi önemlidir. İçinden geçen 2. Beyan Kuramı: Önemli olan irade değil açıklamalardır. 3. Güven Kuramı: 1 söz ne iradeye ne açıklamaya göre yorumlanır. Sözleşme ve açıklamalardan dürüst bir insan ne anlıyorsa yorum o şekilde olur.
Soyut ya da Nedene Bağlı Borç Sözleşmesi: 1 borç sözleşmesinde borcun nedeni belirtilecek mi belirtilmeyecek mi. Biri birine borçlanmışsa bir nedeni vardır. Borcun nedeni sözleşmede verilmişse nedene bağlı borç sözleşmesi, borcun nedeni sözleşmede verilmemişse soyut borç sözleşmesidir. 10 milyar borçluyum, aldığım mal için 10 milyar borçluyum.
6. Sözleşmelerde İrade İle Beyan Arasındaki Uyuşmazlıklar 6.1 Taraflardan Biri İsteyerek Bilerek İradesine Uymayan Beyan Yaparsa: 6.1.1 Şaka Açıklaması: Bir sözleşmenin sözde taraflarından birisinin iradesine hiç uygun olmayan bir açıklamada bulunmasıdır. 6.1.2 Gizli Kayıt: Kişi iradesine uygun olmayan açıklamada bulunur. Şaka açıklamasından farklı olarak karşı taraftaki gizli kayıtta irade ile beyan arasındaki farkı anlayamamasıdır. Her kim gizli kayıtta bulunmuşsa sonuçlarına katlanmak zorundadır. 6.2 İki Tarafın Bilerek İsteyerek İradelerine uygun Olmayan Beyanda Bulunması (Danışıklı işlem): Buna danışıklı işlem denir. Uygulaması son derecede fazladır. Baba oğluna arsayı satar amacı satmak değildir. Kızından kaçırmaktır. Aslında yapılan bağıştır. 6.2.1 Mutlak Danışıklı İşlem (kesin geçersiz): Taraflar bir sözleşme yapmış gözükürler. Amaç 3. kişileri aldatmaktır. Borçluyum arabamı vermek istemiyorum. Bir arkadaşımın üstüne yaparım. Taraflar hiç yapmak istemedikleri bir işlemi 3. kişileri yanıltmak amacı ile yaparlar. 6.2.2 Göreceli Nispi Danışıklı İşlem: Taraflar 2 işlemi birlikte yaparlar. Görünürdeki İşlem: Yanıltmak İçin yapılan işlemdir. Kesin geçersizdir. Çünkü bu işlmler kişilerin iradelerine uymamaktadır. Gizli İşlem: Babanın oğluna tarla satması görünürdeki işlem, gizli işlem bağıştır. Yasanın aradığı işlemler yapılmışsa geçerlidir. Baba oğluna arsayı satmış. Danışıklı işlem satış. Gizli işlem bağıştır. Tapuda bağışlama yapılmışsa işlem geçerli tapuda satış yapılmışsa işlem geçersizdir. Örn: Bağışta önalım hakkı yoktur. A B ve C kişilerinin bir malın ortak sahipleri olsunlar. C hakkını satmak isterse B ve C nin alma hakkı vardır. Paydaşların birinin ön alım hakkı vardır. Satan yükseğe satmış gibi gözüküp böylelikle alım hakkı olan yüksek fiyat verip alamaz. Bu sözleşmenin tarafları bilerek ve isteyerek 3. kişileri aldatmak için asıl yapmak istedikleri işlemi (gizli işlemi) görünürdeki işlem altında saklamışlardır. Mutlak danışıklı işlemle göreceli danışıklı işlem arasında şuna dikkat etmeliyiz. Mutlak danışıklı işlemde araba satışı örneğinde olduğu gibi işlem yapılmış gibi gözüküyor ama aslında öyle bir işlem yapılmıyor. Göreceli danışıklı işlemde ise işlem bir şekilde yapılıyor ama işlemin niteliği ile amaç arasında uyuşmazlık var. Kısaca danışıklı işlem sözleşmeyi yapan tarafların bilerek isteyerek ama 3. kişileri yanıltmak amacı ile hiç istemedikleri bir işlemi yapması(Mutlak Danışıklı İşlem) ya da asıl yapmak istedikleri işlemi görünürdeki işlem arkasında saklamalarıdır. (Göreceli Danışıklı İşlem) 6.2.3 Danışıklılık Nasıl Kanıtlanır 1. Danışıklı İşlemi Yapan Taraflardan Biri Danışıklılığı Kanıtlamak İstiyorsa: işlem yazılı yapılmışsa o işlemin çürütülmesi ancak belge ile olur. 2. 3. kişiler Danışıklılığı Kanıtlamaya Çalışırsa: 3. kişiler işlemin danışıklı olduğunu her türlü şekilde kanıtlayabilir. Baba oğluna 5 milyara arsa sattı. Kız oğulun işsiz olduğunu bildirebilir.
6.3 Taraflarda Birisinin İradesinin Beyanına Uymaması: 3 türü vardır; 6.3.1 Yanılma: 1 kişi iradesine uygun olmayan beyanda bulunmuştur. Her hata sözleşmeyi etkilemez. Esaslı hatalar sözleşmeyi etkiler. Esaslı yanılma için yasa şu belirlemeleri yapmıştır. 6.3.1.1 Sözleşmenin Niteliğinde Yanılma: Kira sözleşmesi yapacağım yerde satış sözleşmesi yapmışsam. 6.3.1.2 Sözleşmenin Konusunda Yanılma: A malında 1000 tane istiyorsam hata ile B malından 1000 tane istemişsem. 6.3.1.3 Sözleşmede Verilen Tutarda Yanılma: A malını 100 den alacaksam ama hata ile 500 demişsem. 6.3.1.4 Tarafta Yanılma: Sözleşmeyi yapacağım kişide yanılmadır. Esaslı Yanılma: 1 kişi yanıldığı durumu bilseydi anlaşmayı yapmayacak, yapmaması gerekiyorsa buradaki yanılma esaslı yanılmadır. 1 kişi esaslı yanılma ile sözleşme yapmışsa sözleşme o kişiyi bağlamaz. Sözleşme geçerli değildir. Ama geçerli de olabilir çünkü sözleşme askıda geçersizdir. 1 yıl içersinde bu durum bildirilmelidir Bildirilmez ise askıda geçersizlik ortadan kalkar. Yanılan kişi zarar uğrayanın zararını karşılamalıdır. 6.3.2 Hile Hatanın bir başka türüdür. Yanılmada kişi kendi kendine yanılır. Hile de birisinin aldatıcı davranışları söz konusudur. Aldatıcı davranışlar sonucunda irademize uygun açıklamalar yapmıyoruz.. Örneğin arsayı almak istemiyorum.Biri beni bu arsaya 5 kat inşa edebilirim diye kandırdı ve ben arsayı aldım. Sonuç olarak hile durumunda sözleşme askıda geçersizdir. Hile nin varlığı 1 yıl içersinde bildirilmelidir. Sözleşme geçersiz olursa hile yapğandan tazminat istenebilir.
6.3.3 Korkutma (İkrah) Kişi korkutularak sözleşme yapmaya zorlanırsa sözleşme askıda geçersizdir. Ciddi olmayan basit tehlikeler korkutma değildir. Arabanı vermez ise kulağını keserim . Korkutma ciddi olmalı, tehlikenin çok yakın veya hemen gerçekleşecek gibi olması gerekir. Korkutan kişi zararı ödemek zorundadır. Sonuç olarak gerek yanılma gerek hile gerekse korkutma da 1 yıllık süre hak düşürücü süredir. Hepsi askıda geçersizliğpe sebep olurlar. 7. Temsil Örneğin Sabancı"nın fabrikası mal alıp satarken Sabancı alıp satmaz, satış müdürü bu işlemleri gerçekleştirir. Burada temsil geçerlidir. 7.1 TEMSİL TÜRLERİ 7.1.1YETKİYE DAYANAN TEMSİL Bu iki temsil türünde de en az 3 kişi vardır. Temsil edilen, temsilci ve 3.kişi. Mümessil 3. kişi ile sözleşme yapar.Maddi bir işlem yapmak üzere temsil yetkisi verilemez. Temsilci sadece hukuki işlem yapabilir.( satış, bağış) 7.1.1.1 DOĞRUDAN TEMSİL Temsilcinin yetkisi var . Evi satacak. Temsilci 3. kişi ile işlemi yaparken işlemi temsil ettiği kişinin adına ve hesabına yapar. Burada mümessil temsilen imza atar. Buna adına işlem denir. Doğrudan temsil yoluyla işlemde, işlemin bütün sonuçları 3. kişi ile temsil edilen arasında olur. Temsilcinin temsil ettiği kişinin adını vermesi gerekir. Mümessil kimi temsil ettiğini bildirmemişse, 3.kişi bunu anlamışsa veya anlaması gerekiyorsa doğrudan temsil söz konusudur. Gene 3. kişi açısında kiminle sözleşme yapıldığı önemli değilse gene doğrudan temsil söz konusudur. 7.1.2 DOLAYLI TEMSİL Mümessil sanki temsilci değilmiş gibi kendi adını kullanır. İşlemi temsil ettiği kişi için yapmalıdır. kendi adına işlem yapar. İşlem temsil ettiği kişi hesabınadır. Dolaylı temsilde işlemin bütün sonuçları mümessille 3. kişi arasındadır. Dolaylı temsilde 2 işlem vardır. Birincisi mümessille 3. kişi arasındaki işlem, ikincisi ise mümessille temsil edilen arasındaki işlemdir Dolaylı temsil çok fazla tercih edilmez. Yetki verdim arabayı aldı. Dolaylı temsil söz konusu olduğu için arabanın sahibi oldu. Şimdi temsil edilene arabanın devri gerekir bir daha notere gidilecek masraf daha çok o yüzden dolaylı temsil fazla tercih edilmez. 7.1.2 YETKİSİZ TEMSİL Yetkisi olmayan bir kişinin başka bir kişi adına işlem yapmasıdır. Temsilci temsil ettği kişi adına ve hesabına işlem yapmaktadır.
10 ton A malı al demişler. TEmsilci başka maldan almış. Yani temsil sınırını aşmış. İşlem 3. kişiyi bağlar ama temsil edileni bağlamaz. Temsil edilen hicazet (onay) verebilir. Ya da red edebilir. Onay( hicazet) verilmez ise mümessil 3. kişinin maddi kaybını zararını ödemelidir. YArgıcın taktir yetkisi vardır 3. kişi temsilcinin temsil yetkisinin omadığını biliyorsa zararının karşılığını isteyemez. 7.2 Temsil Nedir: 1 kişinin sahip olduğu yetkiye dayanarak temsil ettiği kişinin adına ve hesabına ya da kendi adına ve temsil ettiği kişi hesabına işlem yapmasıdır. 7.3 Temsilci Aracılığı İle YAptırılamıyacak işlemler. Bazı işlemleri temsilci aracılığı ile yaptıramazsınız: Örneğin Evlenme sözleşmesi. vasietname. boşanma. Bu haklar kişiye sıkı biçimde bağlı haklardandır. 7.4 Temsil Yetkisi Nasıl Verilir: Kural olarak temsil yetkisi hiç bir şekle bağlı değildir. Tek yanlı işlemdir. 1 kişi verir. Karşı tarafın kabul veya reddi söz konusu değildir. İspat için mümessile yetki belgesi verilir. Eğer mümessil sahip olduğu temsil yetkisi ile tapuda işlem yapacaksa kendisine noterce verilmiş bir yetki belgesi verilmesi gerekir. Bu yetki belgesi düzenleme şeklinde olmalıdır. Yani dışarıda hazırlanmaz noterde hazırlanır. İlke mümessil kendi kendine işlem yapamaz. İki durumda mümessil kendi kendine işlem yapabilir. 1) Yetki Verilirse: Kendi kendisi ile işlem yapmak üzere yetki verilirse temsilci ken kendine işlem yapabilir. 2) Mümessilin işlemi sonucu temsil ettiği kişinin zararı olmayacaksa işlem yapabilir. Yani çıkar çatışması olmayacaksa. 7.5 Temsil Yetkisinin Kapsamı Nedir? Mümessile birden çok işlem için yetki verilebilir buna genel yetki denir. Ya da mümessile belirli işlemleri yapması için yetki verilir buna özel yetki denir. Özel yetki için hangi işlemlerin yapılabileceğinin tek tek belirtilmesi gerekir. Genel yetki ile her türlü işlem yapılabilir ama bazı işlemler genel yetki ile yapılamaz örneğin dava açılabilmesi için özel yetki gerekmektedir. Açılan davada karşı tarafla antlaşma yapılabilmesi için özel yetki gerekmektedir. Bu anlaşmaya sulh anlaşması denir. Açılan davadan vazgeçmek, feragat için özel yetki gerekir. Mümessilin kambiyo senedi imzalayabilmesi için özel olarak yetkilendirilmesi gerekir. Mümessilin bir taşınmaz malı devr etmesi ya da taşınmaz mal üzerinde hak iddia edebilmesi için özel olarak yetkilendirilmesi gerekmektedir. 7.6 Temsil Yetkisinin Sona Erdirilmesi 1) Temsil yetkisi her zaman geri alınabilir. Geri alınırsa sona erer. yetki vermek tek yanlıdır. 2) Temsil belli bir süre için verilmiş ise süre sonunda ortadan kalkar 3) Belli işlemler için yetki verilmiş ise işlem sonucu yetki kalkar. 4) Temsil yetkisi şu durumlarda kendiliğinden ortadan kalkar. - Temsil yetkisi verenin ölmesi, kısıtlanması, ayırtım gücünü kaybetmesi ya da iflas etmesi durumunda temsil yetkisi kendiliğinden kalkar 8. Sözleşme Özgürlüğü Genel ilkel olarak 1 kişi istediği kişi ile, istediği zaman, istediği konuda sözleşme yapabilir. 8.1 Taraf Seçme Özgürlüğü Kişi sözleşme yapmak istediği kişiliği özgürce seçer. İstisnası vardır. Kamu hizmetleri bakımından . Belediye su vermek zorundadır. Belirli koşulları yerine getirdiğimiz de belediye bize su vermek zorundadır. 8.2 Konu Bakımından Sözleşme Özgürlüğü 8.2.1 Yapamayacağım sözleşmeler 1. Emredici kurallara aykırı sözleşmeler yapamayız.( Esrar satışı) 2. Kamu düzenine aykırı sözleşme yapamayız. (gazeteye para verip yalan haber çıkartmak) 3. Genel ahlaka aykırı sözleşmeler yapamayız ( beyaz kadın ticareti) 4. Kişili Haklarına aykırı sözleşmeler yapamayız. (böbrek ticaret konusu yapılamaz, ötenazi) 5. İmkansızlık Sözleşmenin ediminin yerine getirilmesi mümkün olmalı. (100 milyar ver güneş durdurayım) objektif İmkansızlık ölmüş eşeğin satılması:. Herkes için olan imkansızlık Subjektif İmkansızlık: Borçlu borcunu yerine getiremiyor. İmkansızlık sözleşmeden sonra oraya çıkabilir. Eşek sözleşmeden sonra kalp kriz geçirdi. Sözleşme kurulmadan önce objektif imkansızlık yapılamaz. Yani edim imkansız hale gelmiş ise sözleşme yapılamaz. Kesin geçersizdir. 9. Hukuk İşlemlerde Sakatlık Hukuki İşlemlerde Sakatlık: 3 türlü olur 9.1 Yokluk: Bir işlemin hiç doğmaması demektir. Sözleşme yoktur. 9.2 Kesin Geçersizlik: • Tam yeteneksizlerin yaptığı işlemler • Geçerlilik koşulu • Danışıklı işlemler • Objektif imkansızlık Yukarıda sayılı olaylarda kesin geçersizlik söz konusudur. Kesin geçersizlik durumunda; - Alacaklı alacak lı borçlu borç lu olmaz. İşlem sonuç doğurmaz. - Geçersizlik her zaman ileri sürülebilir. - Verilenler geri alınabilir. - Yasa geçersizliği kendisi ressen belirler. - Kesin geçersizliği etkilenen herkes ileri sürebilir. - Kesin geçersiz ilemler hiçbir zaman geçerli duruma düşmezler 9.3 İptal Edilebilirlik ( Askıda Geçersizlik-Askıda Geçerlilik) Askıda geçersizlik durumunda işlemde sakatlık vardır. İşlem bir tarafı bağlar bir tarafı bağlamaz. • Sınırlı yeteneksizin yaptığı işlemler • Hata ve korkutma • Yetkisiz temsilcinin yaptığı işlemler • Sömürülen taraf için askıda geçersizlik söz konusudur. Askıda geçerlilik durumunda yasa geçerli bir işlemde bir tarafa iptal şansı verir. Örneğin bağıştan sonra bağışlayan önemli bir borca girerse bağışı geri alabilir. 9.3.1 Sömürü (Gabin) 1sözleşmede genellikle 2 kişi edimleri değişir. Yani birşey verirse karşılığında birşey alır. Hukuk genellikle edimler arası farkla ilgilenmez. Fakat örneğin gece yarısı apandisit patlaması var doktor normalin üzerinde para istedi. Adam ameliyat olursa burda sömürü söz konusudur. Sömürünün Koşulları 1) Edimler arasında aşırı bir farklılık olmalıdır. 2) Kişi mecburi olduğu için edimi kabul emiş olmalıdır. 3) Kişi deneyimsiz olduğu için Sözleşme sömürü ile yapılırsa sözleşme askıda geçersizdir. Sözleşme iptal edilmez aradaki fark geri verilir.
Ders Notu 3: Haksız Eylem 1. Haksız Eylem Nedir? Haksızca (hukuka aykırı biçinmde) birisine zarar vermek demektir. Borçlar kanununun 41. maddesi genel olarak Hakzız Eylemi düzenler Bir kişi diğerine zarar verirse zararı gidermek zorundadır. Bu sorumluluğa haksız eylem sorumluluğu denir. 2. Sorumluluk (tazminat anlamında) birisinin uğradığı zararı giderme yükümlülüğüdür. 3. Sorumluluğun Koşulları: (MAdde 41 e göre kusur sorumluluğu) 1 kişini verdiği zarardan sorumluluğundan bahsederken 4 koşul gereklidir. 3.1 Hukuka Aykırı Bir eylem: Davranış bir hukuk kuralı ile aykırı düşecek Bir eylem mutlak bir hakkı çiğniyorsa mutlaka hukuka aykırı işlemdir. Mülkiyet hakkı mutlak bir haktır herkeze karşı ileri sürülebilen ve kişiye sıkı biçimde bağlı bir haktır. Nisbi hakların çiğnenmesinde eylem hukuka aykırı olmayabilir. Bazen bir eylem zarar verir ama hukuka aykırı değildir. Haklı savunma (meşru müdafa), zorda kalma. polisin dövmesi, icra memurunn mal alması Hukuka Aykırı bir eylem genellikle aktif bir eylemdir. Hareket temellidir. Birşey yapmadan pasif bir tutum izlemek hukuka aykırı olabilir mi? Genel kural olarak bir azrarı önlemek için kişiler hareket yapmaya zorlanamaz. Çocuk boğuluyor. Kurtarmıyorsunuz eylem hukuka aykırı değildir. Ancak sizi harekete zorlayan bir yasa varsa sorumlu olabilirsiniz. Çocuk boğuluyor cankurtaran kurtarmalıdır. Kurtarmaz ise cankurtaran sorumludur. 3.2 Zarar Koşulu ( bu eylemde zarar olmalı) 1 eylemden zarar doğmaz ise sorumluluk doğmaz 3.2.1 Maddi Zarar: 1 kişinin mal varlığında azalma olursa buna maddi zarar denir. 2 türlü ortaya çıkabilir. 3.2.1.1 Fiili Zarar: Bugün ortaya çıkan zarar demektir. 100 milyonun çalınması 3.2.1.2 Beklenen Kardan Yoksun Kalma Şekinde Olabilir. : Geleceğe yönelik bir zarardır. Kişinin ilerde mal varlığında beklenen artışın olmaması demektir. 3.2.2 Manevi Zarar: Haksız eylem sonucu kişinin manevi değerlerinde bir azalma olması demektir. Mal varlığında bir azalma olursa manevi zarar kesinlikle istenemez. MAnevi zarar için kişilik haklarının zedelenmesi gerekmektedir. Manevi zararı belirlemek kolay değildir. Burda yargıca geniş bir taktir yetkisi verilmiştir. Yargıç kişinin durumuna göre manevi tazminat farklıdır. 3.3 Kusur: Subjektif koşuldur dışarıdan görülemez. Kusur kişinin iç dünyası ile ilgilidir. Yasa iki şeyi yasaklar; • Bilerek (kasten) zarar verme • Dikkatsizce (ihmal( zarar verme Kusur bir kişinin haksız eylemde bulunurken bilerek ya da dikkatsizce zarar vermesidir. Kişi bilmeden zarar verirse kusursuzdur.zarardan sorumsuzdur. 3.3.1 Kasten Zarar verme: Yaptığın eylemi hem de sonucunu istemek örneğin adamı öldürmek istiyorum hem de ölmesini istiyorum 3.3.2 Olası Kasıt: Eylemi isteyip sonucunu istememek. Kalabalık bir yerde A" yı öldürmek isteyip, çevresindekilerin öldürülmesini istememek. 3.3.3 İhmal: Eylem istenmez,zararlı sonucu istenmez. Bir yerde sigara içerken çevredeki yanıcı maddelerin yanmasına neden olmak 3.3.3.1 Ağır İhmal: En basit dikkati göstermemek. Herkezin alacağı önlemi kişinin almaması. Freni tutmayan araba ile trafiğe çıkmak. 3.3.3.2 Hafif İhmal: Çok dikkatli kişilerden beklenen davranışların gösterilememesi. 3.3.3.3 Orta İhmal: Her kim bu tip ihmal veya kasıtla eylem de bulunursa zararı ödemeli. Yasa kusuru 100 puan üzerinden belirler. Yasa puana göre karar verir. Zarar tazminatı etkiler. İlke olarak kusur kendi içersinde derecelendirilir. Kasti Kusur Ağır İhmal Orta İhmal Hafif İhmal Ayırtım gücü olanların kusuru olabilir ama ayırtım gücü olmayanların kusuru olmaz. Kalp krizi geçiren kişi verdiği zarardan sorumsuzdur kusursuzdur. 3.4 Nedenselik Bağı: Zararla eylem arasında zarar sonuç ilişkisi olmalıdır.Çoğu olayda açıkça bellidir. Ender olaylarda nedensellik bağını bulmak zordur. 3.4.1 Şart Kuramı: Türkiye" de bu kuram nedensellik bağını bulmaya yarar. Tamamen yaşam deneyimlerine göre karar verilir. Eylem zarara, sonuca neden olabilecek düzeyde mi?
Bu yukarıda açıklanan 4 koşul gerçekleştiğinde kişi zararı karşılamak zorundadır. Kusur sorumlşuluğu vardır. Ancak istinaden kusursuz kişilerde zarardan sorumlu olabilirler. 1. Adam çalıştıran sorumludur. 2. Bira ve esrar sahiplerinin sorumluluğu 3. Hayvan tutucusu sorumluluğu 4. Aile reisinin sorumluluğu 5. Ayırtım gücü olmayanların sorumluluğu 6. Taşınmaz mal sorumluluğu 7. Motorlu traşıtların neden olduğu sorumluluk. 4. Kusursuz sorumluluk: kişinin kusuru olmasa da sorumlu tutulduğu durumlardır. Kusursuz Sorumluluk: Kişi kusursuz ama sorumludur. örneğin yeni araba aldı bakımını yaptırdı. Ama frebi patladı. Karşı tarafın zararı var. bunun için araç sahibi zarardan sorumlu olur. Kim bir araçtan yararlanıyorsa külfetine katlanır. Uçağa yıldırım çarptı ya ada ani arıza oldu. Uçak düştü. Hava yolu şirketi güçlüdür hakkaniyet gereği ile zararı öder. 1) Adam Çalıştıran Sorumluluğu:(başkasının hizmetinden yararlananın sorumluluğu) Kaynak işçisi kaynak yaparken kıvılcımlar binayı yakarsa adamı çalıştıran binadan sorumlu mu? Adam çalıştıranlar yanında çalıştırdığı insanların başkalarına verdiği zarardan sorumlu tutulur. Şu 3 koşul varsa adam çalıştıran sorumlu tutulur • Çalışan ile çalıştırılan arasında bağımlılık ilişkisi olmalı. Alt üst ilişkisi olmalı. Ücretin olup olmaması, ilişkinin süresi önemli değildir. Bağımlılık ilişkisi yoksa adam çalıştıran çalışanın zararından sorumlu değildir. Mütehaitin 10 işçisi var. müteahit işçilerine emir ve talimat verir ama arsa sahibi mütehaite emir talimat vermez. Dolayısı ile mütaahhit ile ala arsa sahibi arasında bir bağımlılık ilişkisi yoktur. Yani işçinin verdiği bir zarardan arsa sahibi sorumlu tutulmaz. • Zararın iş sırasında olması gerekir. Çalışma sırasında verilen zarardan adam çalıştıran sorumludur. Adam çalıştıran her iş sırasında verilen zarardan sorumlu olmaz. Zararla iş arasında bir bağlantı olması gerekir. Örneğin işçi tuğla örüyor tuğlayı düşürüyor başka adamın kafasını yarıyor. Zarar işle ilgili olduğu için bu örnekte adam çalıştıran zararı öder. Veya tuğla örerken; işçi başkası ile kavga etti. Adam çalıştıran bu zarardan sorumlu değildir. • Zarar çalışanın hukuka aykırı eyleminden olacaktır: Mutlak hak çiğneniyorsa hukuka aykırı eylem var demektir. hukuka uygun eylemlerden adam çalıştıran sorujmlu değildir. yukarıdaki 4 durum varsa adam çalıştıran kusursuz sorumludur. Çalışanın kusuru varsa 1) Çalıştıranın kusursuz sorumluluğu 2) çalışanın kusurlu sorumluluğu vardır. Zarar gören ikisine de dava açabilir. Buna zincirleme (mütesessil) sorumluluk denir. Ekonomik yönden güçlü olana yönelinir. Adam çalıştıran çalıştırdığı kişiden ödediği tazminatı isteyebilir. (Adam çalışitıranın ödediği tazminatı çalışan kişiden istemesi buna dönme denir) 5. Kurtuluş Kanıtı: Adam çalıştırana sorumluluktan kurtulması için 2 olanak tanınmıştır. Adam çalıştıran sorumluluktan kurtulmak için; 1. Zararın doğmaması için bütün önlemlerin alındığını kanıtlamalı veya 2. Önlemleri almadı ama alsaydı bile yine zarar doğacaktı diye kanıtlarsa adam çalıştıran sorumluluktan kurtulur. Hakkaniyet gerektiriyorsa yargı kusurları olmasa bile ayırtım gücü olmayanı zaradan sorumlu tutabilir. Zengin deli fakirin evini yaktı 6. Sorumluluk Çeşitleri 6.1 Taşınmaz Mal Sahibi Sorumluluğu: Arazi, ev, fabrika gibi malların sahibi çevreye verdiği zarardan sorumludur. Taşınmaz mal sahibi taşınmazı aşrı kullanarak zarar verirse bu zarardan sorumludur. Aşırı kullanma durumdan duruma , yöreden yöreye değişiklik gösterir. Örneğin köydeyiz tarlamız var. Tavuk at eşek hepsi ses çıkarıyor. Ama bu durum köy manzarasına uygun. Boş alanda yapılamaz. 6.2 Tapu Sicili Tutulmasında Devletin Sorumluluğu: Tabu sicili resmi sicildir devlet tarafından tutulur. TAşınmaz üzerindeki ipotek tapu sicilinde belirtilir. A"nın yeri B adınayanlışlıkla sicili edilir yani tabu sicili tutulurken biri zarar görürse bu zarardan devlet sorumludur. Devlet tazminatı öder ama daha sonra hatalı memurdan isteyebilir. 6.3 Yapıt Sahibinin Sorumluluğu: Balkon çöktü. yoldan geçen öldü. Yapıtın sahibi kusuru olmasa da zaradan sorumludur. 6.4 Hayvan Tutucusunun Sorumluluğu; HAyvanı egemenliği altında tutan hayvan tutucusudur. Hayvan bir zarara neden olursa, hayvan tutucusu hiç bir kusuru olmasa bile zarardan sorumludur. Ancak kurtuluş kanıtını gösterek sorumluluktan kurtulabilir. 6.5 Aile Başkanlığı Sorumluluğu: 3 tür aile vardı 1. DAr anlamda aile: (çekirdek aile) anne-baba-çocuk, aile reisi kocadır 2. Geniş anlamda aile: anne baba çocuk dede aile reisi dededir. 3. Sözleşmeye dayalı aile BAşkanın Sorumluluğu: Aile başkanı sorumluluğu altındaki küçüklerin (18 yaş altı), akıl hastalarının, ve akıl zayıflılılarının başkalarına verdiği zarardan sorumludur. Denetlemesi ve önlemlerini alması gerekir. GErekli önlemleri aldığını kanıtlarsa sorumluluktan kurtulabilir. 6.6 Ayırtım Gücü Olmayanların Sorumluluğu: Ayırtım gücü olmayanlar verdiği zarardan sorumlu değildir. Kusuru yoktur. Kusur ayırım gücü olan kişi de vardır. 6.7 Trafik Kazalarından Doğan Sorumluluk: (motorlu araç sahibinin sorumluluğu) Motorlu araç zarara neden oldu? Kim suçlu ? Zararı kim öder? Kusursuz sorumlulukların en ağırıdır. Motorlu aracın işletilmesi zarara yol açıyorsa, neden hiç önemli olmaksızın işleten zararı gidermekle yükümlüdür. Örneğin aracı arkadaşımıza verdik onun verdiği zarardan biz sorumluyuzdur. Karayolları trafik kanunu; kaza karayollarında olursa ortaya çıkan zarardan bahsedilir. TArlada oluşan kazaya karayolları trafik kanunu bakmaz. Bisiklet kazasına da bakmaz. Motor gücü ile gidebilen araç motorlu araçtır. Araç karayolunda yürütelibelinir olmalıdır. Uçak ve gemi karayollarında gitmediği için motorlu araç değildir. Sorumlu kişi motorlu areacı işletendir. Kişinin işleten sayılması için 2 şeyi içermesi gerekir. 1. Kişinin araçla arasında ekonomik ilişki: 2 yönlü bir kavram. Araçtan yararlanma ve masraflara katlanma: Dolmuşum var para kazanıyorum. Parasal yararlanma yerine manevi yararlanma da olabilir. Soğuk havada kaloriferi açıp araba sürmek. kişi araçtan yaralanırken giderlerini de karşılamalı. Giderlerini karşılıyoeum ama başkası yararlanıyor. O halde ekonomik bağ yoktur. 2. Kişinin bir eylemli egemenlik ilişkisi olmalıdır. Kişi araçla ilgili karaları almalıdır. Karar alma yetkisidir. Bu iki koşul varsa biz bu kişiye gerçek işleten deriz. Kişi araçtan yararlanıyorsa, zararlarını karşılamalı. Bu yüzden işletten için ağırlaştırılmış kusursuz sorumluluk öngörülmüştür. Örneğin kaza oldu. Dava açıcam ama aracın sahibi kim? yasa koyucu zarar göreni koror 4 tip işleten vardır. 1. Aracın ruhsatına göre araç sahibi kim? Genellikle ismi ruhsatta yazılan araç sahibidir. 2. Uzun süreli kiralama: kiralama; para karşılığı araç kullanmaya bırakma ariyet; bedava kiralama, karşılığı olmadan araç kullandırma. rehin: teminat nedeni ile aracın verilmesi. bu kişiler eğer ilişki uzun süreli ise işleten olurlar. Aracı alan kişinin araçla arasında ekonomik bağ ve eylemli egemenlik ilişkisini kuracak kadar zaman geçtiyse işteten; aracı kiralayan, ariyet eden ya da rehin alandır. 6 aylık süre uzun bir süredir. Araçla ilgili ilişki kurulabilir. 3. Mülkiyeti muhafaza kakaydıyla satışta alıcı olan kişi işletendir. Malı satıyorum ama mülkiyeti kendimde tutuyorum. Arabayı taksitle satıyorum adam arabayı başkasına satamaz çünkü mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış sözleşmesi yapılmıştır. 4. Aracın gerçek işleteni olabilecek özelliklere sahip kişiler
Kasine İşletenler: Yukarıda sayılı 4 gurup Gerçek İşletenler: Ekonomik bağ , eylemli egemenlik Örneğin bir kazada aracın ruhsatında yazan kişie dava açılırsa, dava açılan kişi başkasının işleten olduğunu kanıtlaması gerekir. Motorlu aracın işletilmesinin bir zarara neden olması durumunda işleten sorumludur. Motorlu araç kendine özgü bir tehlike taşıyorsa araç işletme halindedir. Duran araca çarpılırsa ne olur? Bir başka nesne aynı zararı doğurabiliyormu diye bakılır. Zararın aynı olması için motorun olması gerekir. Motorlu aracın işleteni artacın neden olduğu zarardan her türlü sorumludur. Nedeni önemli değildir. 7. TAZMİNAT Bir zarar doğmuşsa sorumlu kişi tazminatı ödemelidir. Sorumlu kişi verdiği zararı giderir. 7.1 Tazminatın Hesaplanması: Yargıç önce zararı hesaplatır. Maddi zararı bilir kişilere sorar. Ev için mütehaite ya da mühendise sorar. Manevi zarar ise yargıcın taktir yetkisine bağlıdır.
Zararı aşan tazminat olmaz. Zarar 10 milyar ise tazminat en fazla 10 milyar olabilir. Tazminat 10 milyardan çok olamaz ama az olabilir. Buna tazminatın gideriminin belirlenmesi denir. 7.2 Tazminatta indirim Yapılması İndirim nedenleri 1. Sorumlu Kişinin Kusurunun ağırlığı; Ağrı kusur, orta kusur, hafif kusur olmak üzere 3 kusur türü vardır. HAfif kusurda yargıç tazminatta indirim yapabilir. Ama kişi bilerek zarar vermiş ise durum farklıdır. İndirim olabilmesi için kişinin kusur sorumluluğu olmalıdır. Kusursuz sorumlulukta kusur aranmadığı için indirim olmaz. 2. Zarar görenin kusuru her zaman indirilir. Trafik kazası kişinin kusuru var ya da yok ayağı ezilmiş doktora gitmemiş, kocakarı iacına başvurmuş ve sonunda ayağı kesilmiş zararın artmasında kişinin kusuru var o halde zarar görenin kusuru tazminatta her zaman indirim sebebidir. 3. Zarar Görenin ve sorumlu kişinin ekonomik durumlarına bakılır: Hakkaniyete bakılır. Zararı ödeyenin hiç parası yoksa indirim yapılabilinir. ya da zarar görenin ekonomik durumu çok iyi ise indirim yapılabilinir. Bunun için kusurun hafif olması gerekir. 4. Diğer Durumlar: HAkkaniyetten kaynaklanır; İyilik yaptım ama zarar verdim. Bu durumda tazminatta indirim uygulanır. HAkkaniyetin dayandığı her durumda yargıç indirim yapabilir. 7.3 Zarar Yasada 2 zarar türü vardır. Kişiye ilişkin zazrarlarda hangi zararların giderilmesi istenebilir? 1. İnsanın yaralanması 2. İnsanın ömesi ile ilgili zararlar İnsanın Yaralanması: Yaralanma yüzünden ortaya çıkan zararlardır. • İyileştirme-tadavi (olağan masraflar) kişi türkiyede tedavi olabilecekken yurt dışına giderse tedavi masrafları ödenmez. Normal şartlardaki tedavi masrafları istenir. • Kişi eskisi gibi çalışamaz, haksız eylem sonucu iş gücünü kaybetmişse buna tüm ömür boyu tazminat ödenir. • ÇAlışma gücünde azalma yok ama geliriri azalmıştır. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zarar. Örneğin bir satıcının yüzünün çizilmesi ile gelirinin azalması • MAnevi ZArarlar: Yaralanma nedeni ile ortaya çıkan zararın giderilmesini ancak zarara uğrayan ister. Kişinin Ölmesi: • Cenaze giderleri; olağan olan tüm masraflar istenebilir • Ölüm aniden meydana gelmemiş ise tadavi giderleri istenebilir. • Ölüm anına kadar çalışma gücünden doğan zararın giderilmesi istenebilir. • Manevi zararların giderilmesi istenebilir. • Destekten (yardımdan) yokd-sun kalma zararı: bunu isteyecek kişiler yakınları haricinde olan başkalarından isteyebilirler.Destek: Bir başkasının yaşamını kolaylaştıran davranış. Örneğin kişiye aylık para veren kişi veya kişinin evini temizleyen kişi. Destek Ne zaman Sayılır: 2 koşul vardır 1. Yardımın sürekli olması gereklidir. 2. Yardımın düzenli olması gereklidir. A kişisi B"e destek oluyorsa A öldüğünde TAzminat isteyebilir. Eşler anne ve baba destek verir (parasak veya manevi). Destekçinin akraba olması gerekmez. Örneğin sabancının verdiği burs. Bugün olan yardıma fiili destek, eylemi derstek. İlerideki desteğe varsayımsal destek denir. Bir kişinin ileride başkasını destekleyeceğidir. Örneğin çocoğun anne baba için varsayımsal destek olması. Nişanlıkta varsayımsal destek söz konusudur. Anne baba çocuk için fiili destektir. İmam nikahlı evlilikte eşer resmi olmasa bile destektir. Birinin yokluğunda diğeri destek isteyebilir. Destekten yoksun kalma tazminatını destekten yoksun kalan ister. 8. Birden Çok Kişinin Sorumluluğu: Bir zarardan dolayı birden çok kişi sorumlu olabilir. Örneğin iki kişinin birisini öldürmesi. Veya Trafik kazası 1 yaralı var. İşleten kusursuz sorumlu süren sorumlu.. Bu sorumluluk ilişkisine müteessil (zincirleme) sorumluluk denir. Zararı gçreni korur. Alacaklı sorumlululardan herhangibirine dava açabilir tazminatının hepsini birinden isteyebilir. Karşı tarafın ekonomik durumu göz önünde bulundurulur. ZAman Aşımı: Haksız eylemlerden doğan olaylarda zaman aşımı süresi (tazminat alacağının alınması için öngörülen süre) 3 türlüdür • En Kısa Süre • Kısa Süre: Genel olarak 1 yıldır • Uzun süre 10 yıldır 1 ve 10 yıllık sürelerin başlangıcı farklıdır. Zarar ve sorumlu kişi bilindiği andan itibaren 1 yıllık süre başlar. Birini bilmez ise bu süre işlemez. 1 nisanda ahmet evimi yaktı. Ben 10 nisanda öğrendim. Zaman aşımı süresi 10 nisanda başlar. 1 sene sonraya kadar dava açılmalıdır. 10 yıllık süre haksız eylemin olduğu tarihten itibaren başlar. Ahmet evimi yaktı. 9,5 yıl sonra öğrendim 9,5 yıl sonra dava açılır. Ama davayı 6 ay içinde açmalıyız. En geç olay anından itibaren 10 yıl içinde dava açılmış olmalıdır. Haksız eylemden doğan davalarsorumlu kişinin ve zararın öğrenildiği andan başlayarak 1 yıl içersinde, en geç olay anından itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır. Uzatılmış Süre: Haksız eylem bir suç oluşturuyorsa; ceza kanunu bu eylem için daha uzun süre zaman aşımı süresi ön görmüş ise bu süre halsız eylem için de geçerlidir. Ders Notu 4: Nedensiz Zenginleşme: 1. Nedensiz Zenhinleşme: Hiçbir neden yokken zengin olunması. Komş-unun tavuğu kümesime 2 tane yumurta bıraktı. Bu durumda nedensiz zenginleşme vardır. Hiçbir neden yokken zenginleşen borçludur. Arkadaşıma borçlu olduğumu sanıp 10 milyon lira verdim ama borçlu değilim. BEnim mal varlığım azaldı ama diğerinin ki arttı . Neden yok 2. Nedensiz Zenginleşmenin Koşulları Nedensiz Zenginleşmenin Olması İçin 4 koşul gereklidir. 1. TAraflardan biri zenginleşecek yani mal varlığında artış olacak. veya beklenen azalma yapılmamış engellenmiş ise. Borcum vardı ödemedim dolayısı ile mal varlığım arttı. 2. MAl varlığının azalması, fakirleşme. 3. Fakirleşmenin bir nedenini olmaması gerekir. 4. Zenginleşme ile fakirleşme arasında bir nedensellik ilişkisinin olmaması gerekir. Fakirleşen taraf dava açabilir. Nedensiz zenginleşme sonucundaki davalar ikincil ( tarihi nitelikte) davalardır. Eğer bir kişi zararını hukuki işleme, mülkiyete haksız eyleme dayanmıyorsa nedensiz zenginleşme davası açabilir. Kişinin zararı hukuki işleme, haksız eyleme dayanıyorsa nedensiz zenginleşme davası açılamaz. İade ile yükümlü kişi iyi niyetli ise arta kalan miktarı. tutarı öder, iyi niyetli değilse nedensiz zenginleştiği miktar ya da tutarın hepsini öder. Bu davalar için de 1 ve 10 yıllık zaman aşımı süresi geçerlidir. 3.Borcun İnfazı: Borcu borcunu yerine getrdi ama nasıl kanıtlayabilir. Adamın borcu var. Borcunu ödedi ama alacaklı dava açıyor yeniden. Adam borcu ödediğini ispatlaması için 2 olasılık vardır. • Sözleşme YAparak (yazılı belge) • MAddi Eylem: HEr türlü delille olur. Şekil şartı yoktur. Hukuki işlemler yapılırken ispat koşulu şekli aranır. FAkat maddi delilleri her türlü delille kanıtlarız. Elma verdim o da aldı sözleşme yaptım. Bu sözleşme yazılı belge ile kanıtlanır. Edim netse borçlu onu vermelidir. Ders Notu 5 : Olgu Çalışmaları OLGU 1 C alacaklılardan mal kaçırmak amacı ile arkadaşı D ile bir satış sözleşmesi yapar. D C"nin güvenini kötüye kullanarak malı E " e satar. 1. C ile D arasında hangi hukuksal kurum vardır?. 2. C ile D arasındaki sözlşeme geçerlimidir. D malın sahibi olur mu açıklayınız.? 3. C işlemin geçersiz olduğunu kanıtlayarak malı E "den geeri alabilir mi? neden? açıklayınız. Cevap: C ile D arasındaki işlem mutlak danışıklı işlemdir. C ile D arasındaki işlem kesin geçersizdir. (mutlak danışıklı işlem olduğundan dolayı), malın geri verilmesi verekir. E iyi niyet sahibi ise ve malın mülkiyet hakkını almış ise malın sahibi olur. OLGU 2 A malını B"e satar. 1. Satıştan sonra malı sahibi kimdir? neden? 2. MAlın mülkiyeti ne zaman B"e geçer? 3. A ne zaman borçlandırıcı işlem ne zaman harcama işlemi yapmış olur? 4. Borçlandırıcı işlemdeki geçersizlik harcama işleminiğ etkilerci? 5. A ile B arasındaki sözleşmenin hangi şekilde yapılması gerekir. Bu şekle uymamanın sonuçları nelerdir. 6. A satıştan sonra daha yüksel bir bedel öneren C e malı satarak devr ederse. B malı C"den geri alabilirmi? neden? nasıl? 7. A yanılarak (hata ile) malı satmış olsaydı, sözleşme geçerli olurmuydu? neden? nasıl? Cevap: A ile B arasındaki işlemde eğer mal taşınmaz mal ise tabuda sicille, mal taşınır mal ise ziliiyetliğin devri ile malın sahibi B olur. Sicil veya zilliyetlik devri olmamışsa malın sahibi hala "dır. MAlın mülkiyeti taşınır mallarda zilliyetliğin devri, taşınmaz mallarda tabu siciline kayıtla B"e geçer. A için satış sözlşemesi borçlandırıcı işlem, Zilliyetliğin devri veya tabu sicili ise harcama işlemidir. Eğer borçlanıdırıcı işlemde geçersizlik varsa, harcama işlemi de geçersiz olur. A ile B arasındaki sözleşmenin yapılmasında bir şekil yoktur ama taşınmaz mallar satışı için şekil vardır. Bu şekle uyulmaz ise işlem kesin geçersizdir. TAşınır mallar satışı için şekil yoktur ispat koşulu şekli hariç. Motorlu araç satışı noterde yapılır. C malın sahibidir. mutlak hakkıjnı kazanmıştır. B"nin hakkı nispi bir haktır yani alacak hakkını sadece A"a karşı ileri sürebilir. A hata ile malı satmış olsaydı işlem askıda geçersiz olurdu. Ve zarar görenin zararını ödemek durumunda kalırdı. OLGU 3 T bir malının satılması için M " e yetki verir. M elyazılı bir senetle malı Ü"e satar. 1. M ile Üarasındaki işlemin alacaklısı ve borçlusu kimdir. 2. T kişisi M"e hangi şekilde yetki vermelidir. Neden? Açılayınız 3. M malı genel yetki ile Ü"e satabilirmi? 4. M malı kendisi satın alabilirmi? 5. T nin ölümünden sonra M malı satsaydı yaptığı işlem geçerli olurmuydu? BU işlemin sonuçları nelerdir. Cevap:Kural olarak yetki verme işlemi hiç bir şekle bağlı değildir. Şirket temsili için veya temsilciye güvenmiyorsam 3. kişilerin temsili bilmesinini istiyorsam yazılı temsil yetkisi verilir. TAşınır mallar için M genel yetki ile malı satabilir. Ama taşınmaz mal satışı için M"e özel yetki verilmelidir. M malı kendisi satın alabilir eğer çıkar çatşması yoksa. T"nin ölümü ile temsil ilişkisi sona erer. YEtkisiz temsil söz konusudur. Sözleşme geçersizdir. OLGU 4 A B"nin boğaza nazır yalısını ucuzza satın almak istemektedir. A B" i ölümle tehdir ettirerek malı kendisine satmasını sağlar. 1. A ile B arasındaki sözleşme geçerlimidir. BU sözleşme geçerli ya da geçersiz olabilir mi? neden ?açıklayınız. 2. A ile B arasındaki sözleşmede hangi şekil geçerlidir. Neden? Cevap:A iel B arasındaki sözlşeme askıda geçersizdir. Korkutmanın ortadan kalktığı andan 1 yıl içersinde B dava açmamışsa sözleşme geçerli hele gelir bu 1 yıllık süreye hak düşürücü süre denir. OLGU 5 B A"a olan 100 milyon liralık kumar borcunu öder. 1. A ile B arasındaki borç geçerlimidir? neden? 2. B A"a kumar borcuna karşılık 100 liralık senet verse idi bu senet geçerli olurmuydu? neden? 3. B ödediği parayı geri isteyebilirmi? neden ? açılayınız. B "nin borcunun sebebi kumar olması nedeni ile bu olguda borç eksik borçtur. B borctan sorumlu değildir. Ödemeyebilirdi. Fakat eksik borç ödenirse geri istenemez. Dolayısı ile bu olguda B parasını geri isteyemez. B"nin A" a verdiği senet borcun eksik borç olması nedeni ile geçersizdir. OLGU 6 Öğrenci A ile B bir sınavda, 20 lira karşılığında A"nın B"e kopya vermesi karşılında anlaşırlar. . Bu sözleşme geçerlimidir? neden? nasıl? Cevap: İşlem Kesin geçersizdir. OLGU 7 A arabasını B" e satar. Araba satıştan kısa bir süre sonra yanar. 1. Arabanın yanması sözleşmeyi nasıl etkiler. Neden? 2. Araba satıştan önce yanmış olsaydı sözleşme geçerli olurmuydu? Neden? nasıl? Cevap: araba sözleşmden önce yanarsa araba sözleşme sırasında var olmadığı için sözlşeme kesin geçersizdir. OLGU 8 A bir malını 5 milyar liraya B "e satar. A ve B daha za vergi ödemek için malın bedelini sözlşemde 1 milyar olarak gösterirler. 1. A ile B arasındaki işlem geçerlimidi?. Neden? Açıklayınız? 2. A ile B arasındaki 5 milyar liralık işlem geçerlimidir. Neden? Açıklayınız? 3. A ile B arasında yapılan işlemde hangi şekil geçerlidir.Açıklayınız Cevap: A ile B arasınadi işlem kesin geçersizidr. Çünkü görünürdeki işlemdir. ve kişilerin iradeleri beyanlarına uymamaktadır. A ile Barasındaki 5 milyar liralık işlem için yapılan sözleşme diğer geçerlilik kurallarını taşıyorsa geçerlidir. OLGU 9 Baba A taşınmaz mallarını Oğlu B "e bağışlar. A"nın kızı K"nın mirsatan pay almasını engellemek için bağış sözleşmesi yerine satış sözleşmesi yapılır. 1. A ile B arasınadaki işlem nasıl bir işlemdir? Geçerlimidir ?neden? açıklayınız. 2. İşlem geçersiz ise bu geçersizliği K nasıl kanıtlar? Açıklayınız. 3. İşlem geçersiz ise bu geçersizliği bağıştan dönmek isteyen A nasıl kanıtlar. Açıklayınız. Cevap: Bu olguda görünürdeki işlem satış işlemidir. Gizli işlem bağış dır. K geçersizliği her türlü kanıtlayabilir. Örneğin B nin geliri olmadığını söyleyebilir. A bağıştan dönmek isterse taraf olduğu için kanıt olarak yazılı senet sunabilir. Olgu 10 A otomobilini B"e satar. 3 gün sonra otomobilini teslim eder. 1. Otomobilin mülkiyeti ne zaman B"e geçer. Açıklayınız. Neden ? Açıklayınız? 2. Satış sırasında A sarhoş olsa idi arabanın mülkiyeti B"e geçebilirmiydi? Neden? Açılayınız? 3. Otomobil satışında hangi şekil geçerlidir. Bu şekle uymamanın sonuçları nelerdir. Cevap: Arabanın mülkiyeti zilliyetliğin devri ile B"e geçer. Yani A"nın B"e arabanın anahtarını vermesi ile arabanın Mülkiyeti B"e geçer. Eğer satış sırasında A sarhoş ise, A"nın o esnada iradesi olmadığından işlem kesin geçersizdir. Otomobil satış sözleşmesi noterde yapılır resmi şekildir. Bu şekle uyulmaz ise işlem kesin geçersizdir. Olgu 11 kira sözleşmesi yapılacağı söylenerek kandırılan yaşlı A bir malını B"e satar. 1. A ile B arasındaki sözleşme geçerlimidir? Neden? Bu sözlşeme geçerli ya da geçersiz olabilir mi? nasıl? Açıklayınız? 2. A ile B arasında yaoılan sözleşmede hangi şekil geçerlidir. Neden? Açıklayınız? Cevap: Bu sözleşmede hile söz konusudur. İşlem askıda geçersizdir. Hileye maruz kalan durumu 1 yıl içersinde bildirmelidir. Aksi taktirde işlem geçerli olur
Temel Hukuk Soru Bankası 1 Temel Hukuk Soru Bankası
1. Müeyyidesi küçük görme olan sosyal hayat kuralı nedir? Ahlak Kuralları
2. Hukuk kuralları ile benzerliklerin en yoğun olduğu sosyal hayat kuralları nedir? Ahlak Kuralları
3. Yalan söyleyen bir kimse sosyal hayatı düzenleyen kurallardan hangisinin müeyyidesi ile karşılaşır? Ahlak Kuralları
4. Hukukun Müeyyidelerinden birini söyleyiniz? Ceza
5. Başkalarının malına göz dikmemeyi emreden ahlak kuralı nedir? Objektif Ahlak Kuralı
6. Neyin müeyyidesi günahkar olma ve ahirette cezalandırmadır? Din Kuralları
7. Kanun koyarken toplumun hangi nitelikleri gözden uzak tutulamaz? Ahlaki Görüşleri
8. Sosyal hayatı düzenleyen ahlak kuralları genel olarak nasıl gruplandırılır? Objektif-Subjektif olarak
9. Sosyal hayatı düzenleyen kurallardan maddi müeyyideli olana örnek veriniz? Hukuk Kuralları
10. Hastalanan arkadaşını ziyaret etmeyen kişi hangi sosyal hayat kuralına aykırı davranmış olur? Görgü Kurallarına
11. Görgü Kurallarının müeyyidesi nedir? Alay edilme
12. Sosyal Hayatı düzenleyen kurallar? Objektif Ahlak Kuralları Subjektif Ahlak Kuralları Din Kuralları Hukuk Kuralları
13. Görgü Kurallarının yaptırımı nedir? Alay Edilme
14. Subjektif Ahlak kurallarına aykırı bir duruma örnek veriniz? Yalan Söylemek
15. Karaborsacılık yapan bir tüccar mesleğini yürütmekten 3 ay süreyle yasaklanmış ise, ne tür bir müeyyide ile karşılaşmıştır? Ceza
16. Hükümsüzlük Türleri nelerdir? Yokluk Butlan Tek taraflı bağlamazlık
17. Ayşe’ye ait evin Devlet tarafından yol veya çocuk bahçesi yapmak amacıyla takdir edilen bedeli ödenmek suretiyle elinden alınmasına ne denir? Kamulaştırma (İstimlak)
18. Mümeyyiz küçüğün yapmış olduğu borçlandırıcı bir hukuki muamele, kanuni temsilcisi tarafından onaylanmazsa işlemin sonucu ne olur? Tek taraflı bağlamazlık
19. Hukuk kurallarının müeyyideleri? Ceza Cebri icra İptal Tazminat Hükümsüzlük
20. Hukuk kurallarına aykırı biçimde yapılmış olan idari işlemler yargı organlarınca hangi müeyyideye tabi tutulur? İptal
21. Alacaklının icra dairesi vasıtasıyla bir kişinin mallarını haczetmesine ne denir? Cebri İcra
22. Hukukun tasnifi olarak yapılan ayrım nedir? Kamu Hukuku Özel Hukuk
23. Kanunun suç saydığı eylem ve davrananlara uygulanacak yaptırıma hukukta ne denir? Ceza
24. Disiplin Cezaları? Uyarma Kınama Kusur Bildirme Meslekten Çıkarma
25. İdarenin yargı dışı denetimine örnek? Sayıştayım mali alandaki kontrolü
26. Türk Yargı sisteminin benimsediği Yargı Türleri? Anayasa Yargısı İdari Yargı Askeri Yargı Adli Yargı
27. Servet üzerinden alınan vergiler? Emlak Vergisi Motorlu Taşıtlar vergisi Veraset ve intikal vergisi Taşıt alım vergisi
28. 1982 Anayasasına göre seçilmenin ilkeleri? Gizli Olması Tek dereceli olması Oyların dökümünün açık olması Serbest Olması
29. Yürürlükte olan T.C. Anayasası hangi yılda yürürlüğe girmiştir? 1982
30. Devlet Denetleme Kurulunun Görev Alanları? Genel idare merkez teşkilatı Üniversiteler Genel İdare taşra teşkilatı Belediyeler
31. Vergi, Resim, harç ve benzeri yükümlerin ancak kanunla konulması, değiştirilmesi veya kaldırılmasına vergi hukukunda ne denir? Kanunilik İlkesi
32. Cumhurbaşkanı Seçilmek için gerekli koşullar? 40 Yaşını doldurmuş olmak Kanunun aradığı şartlara sahip olmak Üniversite bitirmiş olmak Türk vatandaşı olmak
33. Vatandaşlar arasında herhangi bir fark yapılmaksızın herkesin vergi ödemekle yükümlü olduğu ilke nedir? Genellik
34. 1982 Anayasasında yürütme organının başı kimdir? Cumhurbaşkanı
35. “Hangi eylemin suç teşkil edeceğinin ve buna ne ceza verileceğinin kanunla belirtilmesi” şeklinde ifade edilebilecek ilkeye Ceza Hukukunda ne denir? Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi
36. 1982 Anayasası kim tarafından hazırlanmıştır? Danışma Meclisi
37. T.C. Laik bir devlet olduğu hükmü nerde yer alır? Anayasada
38. Bir mahkemenin yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki kararı nedir? Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
39. Taşradaki kademelerin hangisinde bir bakanlığın temsilcisi olarak birer müdür bulunur? İl
40. Şahısların temel hak ve hürriyetlerini düzenleyen hukuk dalı nedir? Anayasa Hukuku
41. 1982 Anayasasına göre Cumhurbaşkanını kim seçer? TBMM
42. İdare hukukunun merkez teşkilatında kim bulunur? Cumhurbaşkanı ve Bakanlar kurulu
43. “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesi, Ceza Hukukunun hangi unsurunu açıklar? Kanunilik
44. Vali ve Kaymakam idare hukukunun idare teşkilatın hangi kolunda yer alır? Taşra Teşkilatı
45. TBMM kaç milletvekilinden oluşur? 550
46. Türk Hukukuna göre milletvekili seçme ve seçilme yaşı kaçtır? 18-30
47. Kişilerin doğumdan ölüme kadar önem arz eden bütün ilişkilerini düzenleyen hukuk dalı nedir? Medeni Hukuk
48. Kıymetli Evraklar Nelerdir? Bono Poliçe Makbuz senedi Çek
49. Bir Alman ile bir türkün evlenmesine ilişkin sorunlar hangi hukuk dalıyla ilgilidir? Kanunlar İhtilafı
50. Çekişmesiz Yargıda ne yoktur? Menfaatleri zıt iki taraf
51. Şahısların ehliyetlerini düzenleyen hukuk dalı nedir? Şahsın Hukuk
52. Ölmüş kişinin mirasa konu olan hak ve borçlarının toplamına miras hukukunda ne ad verilir? Tereke
53. Limited Ortaklıkta en az ve en çok ortak sayısı nedir? 2-50
54. Borçlar hukuku hangi hukuk dalına girer? Medeni Hukuk
55. Ticari bir işletmeyi ticaret unvanı altında işletmek maksadıyla kurulan ve şirket alacaklarına karşı ortaklardan bir veya bir kaçanın sorumluluğu sınırsız diğer ortakların sorumluluğu belli bir sermaye ile sınırlı olan şirket türü nedir? Komandit
56. Özel Hukukun Dalları? Ticaret Hukuku Medeni Hukuk Borçlar Hukuku Devletler Özel Hukuku
57. Bankacılık ve sigortacılık yapamayan şirket türü nedir? Limited
58. Özel Sigorta Türleri? Kara Sigortası Deniz Sigortası Can Sigortası Mal Sigortası
59. Türk Medeni hukukunun temel kaynağını oluşturan Türk Medeni Kanunu ile borçlar kanunu hangi yılda yürürlüğe girmiştir? 1926
60. Kambiyo Senetleri Nelerdir? Bono Poliçe Çek
61. Medeni hukuk ve özel hukukun çoğu zaman eş anlamlı kullanılması medeni hukukun hangi özelliğini gösterir? Özel hukukun geniş ve önemli bir dal olması
62. Bir Anonim şirkette ortağın pay sahipliğini gösteren belgeye ne denir? Hisse Senedi
63. Deniz ticaretinde geminin bayrağı neyi gösterir? Geminin bağlı olduğu devleti
64. Medeni Hukukun Dalları? Aile Hukuku Şahsın Hukuku Eşya Hukuku Miras Hukuku
65. Bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye ne denir? Tacir
66. Şirketlerde sınırsız sorumlu ortak ne demektir? Tüm malvarlığı ile sorumlu olmak
67. Bir uyuşmazlığın kanunlar ihtilafı konusuna girebilmesi için hangi unsurun olması gerekir? Yabancılık unsuru
68. Deniz yoluyla eşya taşıma karşılığı ödenen ücrete Deniz Ticaretinde ne denir? Navlun
69. Trabzon’da bir Türk ile Norveçlinin yaptıkları ticari sözleşmeden doğan uyuşmazlıklar hangi hukuk dalını ilgilendirir? Kanunlar İhtilafı
70. Deniz yoluyla eşya taşıma karşılığı yapılan sözleşmeye ne denir? Navlun Sözleşmesi
71. Ticaret Şirketleri? Anonim Limited Kolektif Komandit
72. Nişanlanma, Evlenme ve boşanma gibi konuları düzenleyen hukuk dalı nedir? Aile Hukuku
73. Meclise sunulan kanun tasarısı ve tekliflerinin görüşülme usul ve esasları ne ile düzenlenir? Meclis İç Tüzüğü ile
74. Tüzükler hukuken hangi kaynaklardandır? Yazılı
75. TBMM’de kabul edilen kanunlar, Cumhurbaşkanı tarafından kaç gün içinde yayımlanır? 15

76. Kanunların Özellikleri? Yazılı Genel Soyut Sürekli
77. Adli yargı alanındaki içtihadı birleştirme kararlarını kim verir? Yargıtay
78. Türkiye’de Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi ilk kez hangi yılda verilmiştir? 1971
79. Kazan İçtihatlar Hukukun hangi kaynaklarındandır? Yardımcı
80. Hakimin bur uyuşmazlığın çözümünde yazılı kaynaklarda bir hukuk kuralı bulunmadığı takdirde örf, adet hukukuna başvurması örf ve adet hukukunun hangi özelliğini gösterir? Tali Kaynak olmasını
81. Kanun Teklifi Ne demektir? Millet vekillerinin meclise sunduğu kanun projesi
82. Metinde yürürlük tarihi gösterilmeyen kanunlar resmi gazetede yayımlanmasından kaç gün sonra yürürlüğe girer? 45
83. Tüzükler çıkarılmadan önce hangi makamın onayından geçmesi gerekir? Danıştay
84. Aftos ve örfü belde hukukun hangi kaynakları arasında yer alır? Özel örf ve Adet kuralları
85. Hakkın mahiyetini açıklayan görüşler? Karma Nazariye Menfaat nazariyesi Hürriyet nazariyesi İrade nazariyesi
86. Sınırlı ayni haklar neyin kapsamında yer alır? Mamelek Hakları
87. Şahsi İrtifak Haklarına bir örnek? İntifa Hakkı
88. Kişinin maddi ve manevi tüm varlığının serbestçe geliştirilmesi amacını güden hak ve hürriyetlere ne denir? Kişisel Haklar
89. Şahıslarla devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarından doğan haklara ne denir? Kamu Hakları
90. Konut dokunulmazlığı hakkı neyin kapsamındadır? Temel Haklar
91. Özel Hakların konularına göre tasnifi nedir? Mamelek Şahsiyet
92. Çalışma hakkı ne tür bir haktır? Sosyal ve ekonomik
93. Maddi mallar üzerindeki mutlak haklara ne denir? Ayni hak
94. Yazarın kitabı üzerinde sahip bulunduğu hakka ne ad verilir? Telif Hakkı
95. Hukuk düzeni tarafından şahıslara tanınmış olan yetkiye ne denir? Hak
96. Kamu hakları içerisinde yer alan kişisel haklar? Din ve Vicdan hürriyeti hakkı Mülkiyet Hakkı Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı Özel hayatın gizliliği hakkı
97. Özel hakların gayelerine göre yapılan ayırım? Yenilik doğuran Alelade
98. Sahibine en geniş yetkileri veren herkese karşı ileri sürülebilen ve herkesin uymakla yükümlü olduğu haklara hukukta ne denir? Mutlak Haklar
99. Kurucu yenilik doğuran haklar? Satım sözleşmesi yapılması Kira sözleşmesi yapılması Vekalet sözleşmesi yapılması Ariyet sözleşmesi yapılması
100. Noter veya yetkili resmi makamlar tarafından düzenlenen yazılı belgelere ne ad verilir? Resmi Senet
101. Gayrimenkulların devri halinde, mülkiyet hangi anda kazanılır? Gayrimenkul satımının tapu siciline tescil edildiği anda 102. Bir hakkın şahsa bağlanmasına hak ile bir şahıs arasında bağlantı kurulmasına ne ad verilir? Hakkın Kazanılması
103. Medeni kanuna göre tapu siciline kaydedilecek gayrimenkul mallar nelerdir? Arazi Maden Tapu siciline daimi ve müstakil kaydedilen haklar Apartman Dairesi
104. Subjektif iyi niyet kuralı neyde düzenlenmiştir? Medeni kanun
105. Medeni kanunda belirtilen herkes haklarını kullanmakta ve borçlarını ifada hüsnüniyet kaidelerine riayetle mükelleftir” ifadesi neyi açıklar? Objektif iyi niyet kuralını
106. Hakkın aslen kazanılmasına bir örnek veriniz? Bir kişinin ormanda avlandığı tavşanın mülkiyet hakkını kazanması
107. Bir kimsenin hakkını bizzat kuvvet kullanarak koruması için gerekli şartlar nedir? Borçlar Kanunu
108. Ölüm hukuki açıdan nasıl bir olaydır? Hukuki olay
109. Sahipsiz Gayrimenkullar üzerinde aslen mülkiyet hakkının kazanılmasına ne denir? İşgal
110. Tevdi Edilmiş mal ne demektir? Sahibinin elinden isteği ile çıkmış menkul maldır.
111. Davalının yapmış olduğu bir sözleşmeden doğan borcu daha önce davacı ile takas ettiğini ileri sürmesine ne denir? Defi
112. Bilinen bir takım olgulardan bilinmeyen bir sonucun çıkarılmasına ne denir? Karine
113. Ölümüne muhtemel gözle bakılacak bir durumda kaybolma halinde gaibin mirası, mirasçıları tarafından kaç yıl geçtikten sonra kesin olarak kazanılır? 5
114. Hak ehliyetine haiz varlıklara hukukta ne denir? Şahıs
115. Bir kimsenin gaipliğine hangi makam karar verir? Mahkeme 116. İnfilak eden bir gemide yolculuk eden ve cesedi bulunamayan bir kimsenin öldüğünü ispat etmek için neyden yararlanılır? Ölüm Karinesi
117. Dar anlamda şahsiyet neyi ifade eder? Hak ehliyetini
118. Doğumu beklenen çocuğa ne denir? Cenin
119. Hakiki şahsiyet hangi durumda sona erer? Hakiki Şahsiyet ölüm ve gaiplikle sona erer
120. Savaşa gidip dönmeyen bir kişinin gaipliğine karar verebilmek için ne kadar zaman geçmesi gerekir? 1
121. İnfilak eden gemide kaybolan kimsenin öldüğünü kim karar verir? Mahallin en büyük mülki amiri
122. Tek taraflı hukuki muameleye örnek? Vakıf Kurma
123. Müeyyidesi küçük görme olan sosyal hayat kuralı nedir? Ahlak Kuralları
124. Kadınlar için fevkalade evlenme yaşı kaçtır? 14
125. Şahsi Haller Kapsamına girenler? Şahsın sahih nesepli olması Şahsın küçük olması Şahsın mahcur (kısıtlı) olması Şahsın bekar olması
126. Kişinin temyiz kudretini kaldıran nedenler? Akıl hastalığı Akıl zayıflığı Yaş küçüklüğü Ayyaşlık
127. Mümeyyiz küçüğün tek başına yapamayacağı hukuki muameleye örnek veriniz? Kefil olma
128. Fiil ehliyetinin şartları nerede belirtilmiştir? Medeni Kanunda
129. Medeni kanunda yeler alan rüşt 18 tamamlanması ile başlar hükmü hangi tür rüştü tanımlar Normal Rüşt
130. Müeyyidesi küçük görme olan sosyal hayat kuralı nedir? Ahlak Kuralları
131. Kimin fiil ehliyeti tam olarak vardır? Tam ehliyetliler
132. Bir şahsın bizzat kendi fiil ve muameleleriyle kendi lehine haklar, aleyhine borçlar yaratabilme ehliyetine ne denir? Fiil ehliyeti
133. Erkek ve kadın için fevkalade evlenme rüştü kaç yaştır? Erkek=15 Kız=14
134. Mümeyyiz küçüğün babasının muvafakatiyle, mahkemece reşit kılınabilmesi için kaç yaşını bitirmiş olması gerekir? 15
135. Medeni hak ve borçlara sahip olmaya ne denir? Hak Ehliyeti
136. Fiil ehliyetinin olumsuz şartı nedir? Mahcur olmamak
137. Bir kimse ile babası arasındaki hısımlık türü nedir? usul-füru hısımlığı
138. 16 yaşındaki mümeyyiz küçük Yeşimin ikametgahı neresidir? Babasının devamlı veya yerleşmek niyetiyle oturduğu yer
139. Kan hısımlığı türüne örnek veriniz? Civar Hısımlığı
140. Bir kimse ile karısının babası veya anası arasında ne tür hısımlık vardır? Sıhri Hısımlık
141. Evli bir kadının ikametgahı neresidir? Kocasının ikametgahı
142. Bir kimse ile kim arasında usul Füru hısımlığı söz konusudur? Kardeşiyle
143. Hısımlık türlerinden hangisi akitten doğar? Sıhri Hısımlık
144. Baba ile evlatlığı arasında ne tür bir hısımlık vardır? Suni Hısımlık
145. Bir kimsenin yerleşmek niyeti olmadan fiilen oturduğu yere ne denir? Mesken
146. Evlenme akdi dolayısıyla eşlerin birbirlerine kan hısımları arasında meydana gelen hısımlığa ne ad verilir? Kayın Hısımlığı
147. Hakiki şahısların kan veya akdi bağ nedeni ile aralarında meydana gelen yakınlık ilişkisine ne denir? Hısımlık
148. iki kardeş arasındaki yakınlık kaçıncı dereceden civar hısımlığıdır? İkinci Dereceden
149. Hakiki ve hükmü şahısların bir yer ile olan bağlantılarına ne denir? İkametgah
150. Şahsiyet hakkı hukuka aykırı olarak tecavüze uğrayan kimse tecavüz sona ermesine karşı devam ediyorsa hukuka aykırılığın saptanmasını hangi dava ile talep edebilir? Tespit
151. Ailevi durumu açığa vurulduğu için ruhi bunalıma düştüğünü iddia eden kişi hangi davayı açabilir? Manevi Tazminat Davası
152. Şahsiyet haklarının özelliklerine örnek veriniz? Şahsa bağlı haklardan olması
153. Kişinin manevi haklarına örnek veriniz? Resmi
154. Şahsiyet haklarına yapılan tecavüzün hukuka aykırılığının mahkemece karar altına alınması için hangi dava açılmalıdır? Tespit
155. Şahsiyet haklarının konuları? Şahsın vücut bütünlüğü Şahsın sır çevresi Şahsın resmi Şahsın ismi
156. Şahsiyeti haricen koruyan davalara örnek? Önleme Davası

157. Doktrine göre şahsiyet hakları arasında yer alanlar? İktisadi bütünlük üzerindeki haklar Maddi bütünlük üzerindeki haklar Manevi bütünlük üzerindeki haklar Konut edinme üzerindeki haklar

158. Haksız saldırıda bulunan kimsenin saldırıya uğrayana tarziye vermesi ne demektir? Ondan özür dilemesi
159. Hangisi kişinin manevi bütünlüğü üzerindeki haklarıdır? İsmi ve Resmi üzerindeki hakları Şeref ve haysiyeti İnançları Sır çevresi
160. Medeni kanunda belirtilen hiç kimsenin hak ve fiil ehliyetlerinden feragat edemeyeceği hükmü ile şahsiyet kime karşı korunmaktadır? Kendine karşı
161. Dar anlamda şahsiyet ile aynı anlamda kullanılan ehliyet nedir? Hak ehliyeti
162. Geniş anlamında şahsiyet kapsamına dahil olanlar? Şahsi Haller Hak ehliyeti Fiil ehliyeti Şahsiyet Hakları
163. Kişinin beden bütünlüğü üzerindeki hakları ne tür haklardandır? Maddi Bütünlük
164. Kişinin şahsiyet haklarının bizzat kendisine karşı korunması nasıl bir korunmadır? Şahsiyetin dahilen korunması
165. Gerçek kişilerde şahsiyet hakları ne zaman kazanılır? Doğum ile kazanılır
166. Şahsiyet hakkı hukuka aykırı olarak saldırıya uğramış bir kişi bu saldırıdan dolayı zarara uğramış ise hangi davayı açabilir? Maddi Tazminat Davası
167. Men davasının açılmasındaki amaç nedir? Haksız saldırıya son verilmesi
168. Kamu idareleri arasında yer alanlar? Devlet Belediyeler İl özel idareleri Barolar Birliği
169. Özel hukuk hükmi şahısları? Adi Şirket Vakıflar Dernekler Kooperatifler
170. Hangisi bir derneğin şahsiyetinin fesih yoluyla sona ermesi nedenleri? Suç kaynağı haline gelmesi Dernekler kanunun emredici hükümlerine uyulmamış olması Gayenin hukuka ahlak ve adaba aykırı hale gelmesi Genel kurulun bu yolda karar alması
171. Şahıs topluluğu şeklindeki şahıslar nelerdir? Şirketler Dernekler Devlet Belediyeler
172. Mal topluluğu şeklindeki hükmi şahısa örnek? Hastaneler
173. Hangisi derneklerde bulunması zorunlu olan organlara örnek? Yönetim Kurulu
174. Bir derneğin kendiliğinden dağılma halinin tespitine kim karar verir? Merkezinin bulunduğu yerin en büyük mülki amiri
175. Derneğin dağılmasını gerektiren haller? Gayenin gerçekleşmiş olması Sürenin geçmiş olması Aciz haline düşmesi İki kez üst üste genel kurul toplantısının yapılmaması
176. Hangisi derneğin infisahını gerektiren hallere örnek? Sürenin dolmuş olması
177. Devlet, Vilayet, Belediyeler ve köyler gibi şahıs topluluğu niteliğindeki kamu hukuku hükmi şahıslarına ne ad verilir? Kamu İdaresi
178. Hangisi kazanç paylaşma amacı güden özel hukuk tüzel kişisidir? Limited Şirket
179. Hangisi hükmi şahıslar için söylenir? Belli bir amaca yönelmiş şahıs yada mal topluluklarıdır Ayrı bir mal varlıkları vardır Ayrı bir ikametgahları vardır Verdikleri haksız fiillerden dolayı sorumludurlar
180. Şahıs topluluğu şeklindeki hükmi şahıslar? Dernekler Devlet Şirketler Vilayet
181. Mal topluluğu şeklindeki şahıslara örnek? Hastaneler
182. Şirketler ne zaman hak ehliyetini kazanırlar? Şirket sözleşmesi tescil edildiği anda
183. Tolga ile Nadan çalışkanlar Limitet Şirketini kurmuşlardır. Bu şirket fiil ehliyetini ne zaman kazanır? Kanuna ve tüzüklerine göre lüzumlu organlar oluşturulduğunda